Zapraszamy wszystkich turystów na wycieczkę po gminie Puńsk. Chcemy przybliżyć Państwu historię, kulturę i zwyczaje mniejszości litewskiej zamieszkującej północno-wschodni obszar Suwalszczyzny, czyli ziemię Puńskowską. Podany poniżej program można realizować w pełni samodzielnie, dostosowując się do godzin pracy poszczególnych obiektów.
W przypadku grup zorganizowanych, zainteresowanych obsługą przewodnika zapraszamy do kontaktu z:
Centrum Informacji Turystycznej
ul. Mickiewicza 23
16-515 Puńsk
tel. 87 739 68 07, 603 834 677
e-mail: [email protected], [email protected]
Program zwiedzania
1. Wioska Bajek „Wioska Dwóch Mistrzów” w Puńsku i zajęcia dodatkowe
Adres:
ul. Szkolna 67, 16-515 Puńsk
tel. 87 739 68 07, 603 834 677, 795 030 190
e-mail: [email protected] lub [email protected]
Wioska bajek i skansen otwarte w sezonie letnim
od wtorku do niedzieli w godzinach:
Opis
Wioska Dwóch Mistrzów w Puńsku (polskiej stolicy Litwinów), w której „jeden włada literami, drugi moc ma nad dźwiękami”. W towarzystwie krasnala Koszałka Opałka i świerszcza Sarabandy trafisz do Dwóch Mistrzów, gdzie „jeden włada literami, dugi moc ma nad dźwiękami”. Wędrując po wiosce i rozwiązując różnorodne zadania zgłębisz tajniki związane z językiem, liternictwem, słowami oraz muzyką. Tutaj poznasz przejmującą legendę o królowej jezior „Pięknej Jegli i wężu Żaltysie”. Nadworny pisarz królestwa krasnoludków - Koszałek Opałek poprowadzi przez labirynt języków, Aleję Słów i na Polanę Rozmów oraz plac zabaw nawiązujący do wiersz J. Tuwima „Abecadło z pieca spadło”, a w towarzystwie świerszcza Sarabandy poznasz pieśni i tańce litewskie i spróbujesz gry na wybranym instrumencie w muzycznym namiocie. Tutaj masz okazję przemierzyć labirynt języków i poznać historię litewskich nosicieli książek, poznać tańce i kulturę sąsiedzkich narodów. Może zagrasz na jakimś instrumencie, zagubisz się w Alei Słów, a może trafisz na Polanę Poznania.
Bilet wstępu
Prezentacja baśniowego szlaku http://www.wpptutaj.com/wioski-bajki.html
Więcej informacji na temat baśniowego szlaku na stronie internetowej www.basniowyszlak.pl
Ognisko za dodatkową opłatę – 5 zł za osobę (kiełbasa, chleb, herbata, keczup, musztarda)
lub po wcześniejszym uzgodnieniu telefonicznym tel. 795 038 190, 603 83 4677
UWAGA: Animacja dla grup zorganizowanych po wcześniejszej rezerwacji telefonicznej
2. Skansen w Puńsku
Adres:
ul. Szkolna 67, 16-515 Puńsk
tel. 87 739 68 07, 603 834 677
e-mail: [email protected] lub [email protected]
Skansen otwarty w sezonie letnim
od wtorku do niedzieli w godzinach:
Bilet wstępu
Opis
Jednym z zabytków świadczących o litewskim dziedzictwie kulturowym jest skansen - zagroda litewska, którą oddano do użytku w 1992r. Budynki pochodzące z przełomu XIX i XX wieku usytuowano po lewej stronie drogi Puńsk - Sejny, w odległości 0,5 km od centrum Puńska. Położenie skansenu w pobliżu szosy, u podnóża wzniesienia, które osłania od wiatru północnego, nawiązuje do tradycji lokowania zagród chłopskich w czasie powstawania wsi kolonijnych. Cztery budynki zagrody: chata wiejska, dwa spichlerze (świronki) i oborę przeniesiono z pobliskiej wsi Wojtokiemie, a stodołę odtworzono na podstawie opowiadań. Zobaczyć w nim można zbiór XIX-wiecznych sprzętów gospodarstwa wiejskiego z terenu pogranicza polsko-litewskiego, ponadto stare tkaniny, ubiory, plastykę obrzędową i in.
3. Muzeum Etnograficzne Józefa Vainy w Puńsku w Domu Kultury Litewskiej
Adres:
ul. 11 Marca 17, 16-515 Puńsk
tel. 87 516 10 21
e-mail: [email protected]
Godziny otwarcia w sezonie letnim
od wtorku do piątku w godzinach:
Bilet wstępu
Opis
Muzeum etnograficzne w Puńsku powstało w 1979 r. dzięki wieloletnim wysiłkom kolekcjonerskim pana Józefa Vainy. Początkowo kolekcjoner wszystkie eksponaty (było ich wtedy ok. 800) przechowywał we własnym mieszkaniu. W chwili obecnej w muzeum znajduje się ponad 1420 wzorców kultury materialnej tegoż regionu zebranych przez pana J. Vainę, drugą część stanowią przedmioty przekazane przez samych mieszkańców. Pochodzą one ze wsi parafii Puńsk, Smolany, Sejny. Są to eksponaty takie jak: tkaniany (nawleczki, fartuchy, narzuty nałóżko, derki, spódnice, koszule), dzianiny ( do kołnierzy, ręczników, serwet), firanki z plecionymi oczkami sieciowymi, obuwie, szewskie narzędzia, różnorodne skalpy, instrumenty garbarskie i wyroby, przybory myśliwskie i łowieckie, narzędzia do młócenia (cep, kijanka), narzędzia rolnicze i wiele innych. W muzeum etnograficznym możemy podziwiać narzędzia i sprzęty używane przez chłopów litewskich w gospodarstwie, zbiory tkanin, monety, stare książki, czasopisma i dokumenty. Są też zabytki sztuki ludowej: rzeźby Chrystusa, kolekcja metalowych i drewnianych krzyży.
4. Muzeum Regionalne "Stara Plebania" w Puńsku
Adres:
ul. Mickiewicza 57, 16-515 Puńsk
tel. 605 675 911, 601 323 476
e-mail: [email protected]
Godziny otwarcia w sezonie letnim
od wtorku do piątku w godzinach:
Bilet wstępu
Opis
W Muzeum Regionalnym „Stara Plebania” (muzeum-galeria) działa w 1996 r. i mieści w budynku starej plebanii. To zabytkowy 100-letni drewniany budynek, w którym kiedyś mieścił się wikariat i plebania. Z inicjatywy miejscowej nauczycielki, etnografa Aldony Wojciechowskiej, przy współudziale Urzędu Gminy w Puńsku i wolontariuszy został przeprowadzony remont plebanii i 1996 r. otwarto pierwszą wystawę “Tkaniny tradycyjne z okolic Puńska i Sejn”. Naukowcy, którzy przybyli na otwarcie wystawy bardzo wysoko ocenili wartość muzealną zgromadzonych eksponatów, część eksponatów została podarowana przez właścicieli i tak powstał zalążek muzeum. Nowo powstałe Stowarzyszenie Litewskiej Kultury Etnicznej zaczęło organizować Konkurs Wielkanocnej plastyki obrzędowej i najlepsze prace zaczęto gromadzić w muzeum regionalnym „Stara Plebania”. W taki sposób powstał nowy dział sztuki obrzędowej. W Muzeum zaczęto organizować wystawy współczesnej sztuki ludowej z powiatu sejneńskiego i innych regionów z Polski i Litwy. Co roku odbywają się tutaj wystawy połączone ze sprzedażą rękodzieła ludowego twórców miejscowych, z Litwy i dalszych zakątków Polski. Nabyć tu można tkaniny, ceramikę, wycinanki, przedmioty plecione i inne wyroby rękodzielnicze.
5. Pracownie rękodzieła ludowego „Šimatvirvis“ w Puńsku, prowadzi Stowarzyszenie Litewskiej Kultury Etnicznej w Polsce
Adres:
ul. 11 Marca 17, 16-515 Puńsk
e-mail: [email protected]
tel. 601 323 476
Godziny otwarcia w sezonie letnim
od wtorku do piątku w godzinach:
Bilet wstępu
Opis
W budynku Internatu Liceum Ogólnokształcącego w Puńsku mieszczą się pracownie, gdzie można zwiedzać pracownie, uczestniczyć w zajęciach z rękodzieła ludowe (wycinanki, krajki, tkanie na krosnach), nabyć przedmioty wykonane w pracowniach.
Odpłatność za zwiedzanie lub przeprowadzenie zajęć warsztatowych zależy od wielkości grupy, czasu trwania, oczekiwań zainteresowanych .
Pracownie Rękodzieła Ludowego „Šimtavirvis” w Puńsku prowadzą zajęcia doświadczeni twórcy ludowi, proponują szeroki zakres działań:
6. Osada Jaćwiesko-Pruska
Adres:
Piotr Łukaszewicz
Oszkinie 42, 16-515 Puńsk
e-mail: [email protected]
tel. 603 977 637
Bilet wstępu
Opis
W Oszkiniach koło Puńska w miejscu, w którym dawni mieszkańcy tych terenów Jaćwingowie i Prusowie odprawiali rytualne obrzędy, powstała osada Jaćwiesko – Pruska. Na 7,5 – hektarowym terenie mieszkaniec Puńska, miłośnik historii Piotr Łukaszewicz wybudował kamienno – drewniany kompleks wiernie odwzorowujący dawny gród Jaćwingów – Bałtów. Można się tu przenieść w czasie i przestrzeni, zobaczyć i poczuć, jak żyli Jaćwingowie ponad 1000 lat temu. Osada Jaćwiesko – Pruska odtwarzająca elementy prastarej historii i cywilizacji naszych przodków, w której przeprowadzane są zajęcia edukacyjno-rekreacyjne połączone z kultywowaniem zwyczajów Bałtów. Osada to swoiste muzeum, w którym można będzie przenocować: spać w drewnianej chacie na sianie pod przykryciem ze skór zwierzęcych, pożywienie przygotowywać na specjalnych, kamiennych paleniskach, żywić się, złowionymi przez siebie i upieczonymi w ognisku rybami.
